Nằm cách Hà Nội 120km, quần thể nhà thờ Phát Diệm ở huyện Kim Sơn, Ninh Bình được biết đến là một kiệt tác về kiến trúc và điêu khắc.
Được khởi công vào năm 1875 và hoàn thành vào năm 1898, nhà thờ Phát Diệm được xây dựng bằng đá và gỗ, rộng hơn 22ha và được coi là nhà thờ đẹp nhất Việt Nam. Điều đáng ngạc nhiên nhất là dù có chức năng là một nhà thờ Công giáo nhưng hoa văn kiến trúc ở Nhà thờ Phát Diệm lại mang tinh hoa của các đền chùa Việt Nam.
Từ nhà thờ chính dài 74m với 48 cột gỗ và mái ngói cho đến tháp chuông, từ nhà thờ đá chạm khắc tứ linh và tu viện, tất cả đều vô cùng tinh xảo, được chạm khắc kỹ lưỡng và gợi lên những tinh hoa văn hóa địa phương. Đức cha Trần Lục, kiến trúc sư của công trình này, đã dự đoán rất kỹ về kiến trúc của nhà thờ vì ngài mong muốn tăng cường sự hòa hợp tôn giáo và tình đoàn kết giữa các nền văn hóa khác nhau.
Thời điểm đẹp nhất để tham quan Nhà thờ Phát Diệm là vào dịp Giáng sinh. Lễ Giáng sinh Phát Diệm là trung tâm sinh hoạt tôn giáo trong vùng. Phong cảnh lấp lánh và đầy những ca đoàn và những lời cầu nguyện lôi kéo đám đông khách hành hương. Bên cạnh cảnh quan và bầu không khí sôi động, khu vực này còn chào đón du khách bằng một món ngon địa phương độc đáo - rượu và đồ thủ công mây tre đan Kim Sơn, tất cả đều được người dân địa phương chế biến một cách khéo léo. Những ai chưa từng đến Phát Diệm khó có thể tưởng tượng được không khí sôi động, sầm uất ở vùng đất yên bình và tĩnh lặng này đến thế.
